Een foto zegt meer dan duizend woorden’. Wat kan The Neon Demon, een film die eigenlijk bestaat uit miljoenen aangesloten foto’s, ons dan wel niet vertellen? Hoe valt zo’n veelomvattende film te recenseren? De beelden, het verhaal, de achterliggende gedachten, motieven, metaforen en maatschappelijk thema’s – het zijn allemaal zaken die ik zou moeten belichting in deze review, maar ik vraag me af of een geschreven review wel toereikende is. Laat ik het daarom maar beperken tot een verkortte versie van de onderbouwing van mijn mening en een synopsis van de film.
The Neon Demon centreert zich rond Jesse die als jong meisje naar LA komt met de grote droom om model te worden. Al gauw wordt ze ontdekt door een groot modellen bureau en erkend door een vooraanstaande fotograaf. Ze heeft dit te danken aan haar natuurlijke schoonheid – een zeldzaamheid in een wereld vol met kunstmatige schoonheid. Haar snelle opmars in de modellen wereld brengt veel jaloezie en verschuivingen teweeg. Jesse, fantastisch gespeeld door Elle Fanning, is het middelpunt van de film, en staat als zodanig ook letterlijk in de spotlight. Het gaat om haar: haar gedachten, haar problemen, en persoonlijke ontwikkeling. Elle geeft haar personage precies datgene mee om haar niet als een ‘deer staring in headlights’ over te laten komen. Dit maakt haar personage boeiend maar ook geloofwaardig en echt in deze kunstmatige wereld
Voordat ik kan vertellen wat ik vond van de film, moet je eerst weten wie deze film heeft gemaakt. Dit is namelijk van cruciaal belang om te weten wat voor soort film het is. Nicolas Wending Refn heeft de film geregisseerd en aan het script meegeschreven. Nicolas is een niet-alledaagse regisseur, niet enkel door zijn uitzonderlijke talenten om shots te componeren (terwijl hij kleurenblind is!!!!) en meeslepende verhalen toe leven laten komen maar ook vanwege zijn unieke wereldbeeld en zijn onderwerpskeuze voor de verfilming hiervan. Hij lijkt zich niet of nauwelijks iets aan te trekken van het ‘massa’ publiek en maakt films die tot zijn persoonlijke verbeelding spreken en zijn visie belichten. Hierdoor maakt hij films die door veel mensen worden afgedaan als “vage” en “rare” films die “nergens over gaan”. Zoals de aanhalingstekens misschien doen vermoeden ben ik het daar niet mee eens en ik zal je zo vertellen waarom.
Nicolas werd bekend na zijn awardwinnende film ‘Drive’, een van mij favoriete films ooit. Drive is ook meteen de meest gangbare film die hij heeft gemaakt, ondanks het feit dat de film behoorlijk wat diepgang heeft. Deze film was ook goed te verteren wanneer de diepere laag je niet op was gevallen. Na Drive heeft Nicolas ‘Only God Forgives’ gemaakt, ook met Ryan Gossling in de hoofdrol en een heel stuk minder behapbaar voor het grote publiek. Ik haal deze films aan omdat The Neon Demon wat stijl betreft tussen beide films in zit, qua toegankelijkheid en ‘vaagheid’.
Holy F*ck! Deze film is visueel gezien zo prachtig, misschien wel de mooiste film die ik ooit heb gezien. De kleuren die tot leven komen, de compositie tussen alle objecten, hoe belichting gebruikt wordt om een gevoel te geven aan een moment, het gebruik van schaduw en framing – het is allemaal perfect uitgevoerd. Mijn vriendin noemde elk frame ‘instagramable’, wat een hippe en tevens correcte manier is om de buitengewone schoonheid en artisticiteit van de geschoten frames te benoemen.
Naast de visuele schoonheid heeft de film ook een zeer sterk en interessant karakter. Jesse is hierin het lijdende voorwerp dat je meeneemt door de film en je inzicht geeft in de modewereld en het schoonheidsideaal van de huidige maatschappij. Dit gebeurt op zo’n meeslepende manier dat ik van begin tot eind mijn ogen niet niet van het scherm los kon rukken. Naast NWR is de cast hier ook verantwoordelijk voor, deze leveren gezamenlijk fantastisch werk af. Zeker Elle Fanning, die Jesse speelt, schittert als hoofdrolspeelster. Ze past heel goed in de dynamiek van de film en voelt echt en oprecht aan. Elle geeft haar personage precies datgene mee om haar niet als een ‘deer staring in headlights’ over te laten komen. Dit maakt haar personage boeiend maar ook geloofwaardig en echt in deze kunstmatige wereld. Jena Malone verdient ook een eervolle vermelding, ze speelt een alles behalve doorsnee make-up artist. Hetzelfde geldt voor Keanu Reeves die een duistere motel-manager speelt waar Jesse overnacht. Je probeert als kijker de gehele film in het hoofd van Nicolas te kruipen en te ontcijferen wat hij bedoelde met het mooie maar rare wat je zojuist zag. Waarom liet hij ons dit zin? Wat betekent het voor Jesse? Is de wereld echt zo? Waarom is dat zo? Hoe voelt Jesse zich? Allemaal vragen die bijna constant door je hoofd gaan en ook door je hoofd MOETEN gaan. The Neon Demon legt namelijk niks uit op een tekstuele manier, zoals tegenwoordig in te veel films wel gebeurt, dat door middel van een kristalhelder dialoog nog even wordt uitgekauwd voor de minder oplettende kijker. Nicolas doet dit niet. Hij laat persoonlijke ontwikkeling en plot twists op een visuele manier zien (show, don’t tell). Zonder uitleg of toelichting. Iets wat mijn erg aanspreekt en verder in het verhaal zuigt. Er zitten wat ‘aparte’ scenes in deze film die voor mij soms ook een beetje shocking waren. Echter ben ik wel van mening dat ze een toegevoegde waarden hebben. Iets wat voor mij nog wel eens ontbrak in andere films van Nicolas Winding Refn, zoals bijvoorbeeld in Only God Forgives.
The Neon Demon is een visueel kunstwerk voor de liefhebber. Het zet een harde wereld neer vol met jaloezie, misvormde schoonheidsidealen en geobsedeerde karakters. De diepere betekenis van de film is hetgeen wat The Neon Demon van een mooie een bijna perfect film maakt. The Neon Demon sluit bij mij aan in het rijtje all time favorites als Drive, Prisoners, The Dark Knight en enkele anderen!
Trailer
