Review Pawn Sacrifice

Pawn Sacrifice is een film over een van de bekendste schakers uit de 20ste eeuw, Bobby Fischer. Deze grootmeester was in de schaakwereld onnavolgbaar en ik, als voormalig schaker, wilde dan ook graag zien hoe de makers zijn leven en gedachtegang plus het spel in een film konden gieten en hier bijna 2 uur het publiek mee kunnen boeien. Het publiek waarvan een groot deel het schaken toch als sport voor nerds en oude mannen ziet.

In Pawn Sacrifice volgen we in de jaren ’50 de, dan nog jonge, Bobby Fisscher (Tobey Maguire) die het schaken ontdekt. Al snel wordt duidelijk dat hij een echte winnaarsmentaliteit heeft en er niet van houdt om te verliezen, iets wat hij ook niet veel doet. Zijn achtergrond zit hem echter heel erg in de weg, daar zijn moeder in een communistische beweging zit en krijgt hij van jongs af aan mee altijd op zijn hoede te zijn. Nadat hij, als jongste schaker ooit, het schaakgrootmeesterschap had bereikt, heeft hij nog maar een doel en dat is de Russen verslaan en dan in het bijzonder de nog altijd onverslaanbare Boris Spassky (Liev Schreiber). De weg ernaar toe wordt alleen steeds lastiger, daar Bobby in de loop der jaren geen makkelijk persoon is geworden, iets wat hem zowel op als buiten het schaakbord steeds vaker dwarszit.

Pawn Sarcefice verteld een boeiend verhaal achter, schrik niet, een van de grootste sportgebeurtenissen van de 20ste eeuw. Want vergis je niet de wedstrijd tussen Bobby Fischer en Boris Spassky werd destijds overal gevolgd, ook omdat dit een verlengde was van de koude oorlog, waar de Verenigde Staten en Rusland in verwikkeld waren. Tobey Maguire gooit zich zelf vol overgave in de rol van de zwaar psychisch belaste Bobby Fischer en hij kan hier dan ook duidelijk zijn ei kwijt. Ondanks zijn tirades zijn het juiste de rustige en minder psychisch belastte figuren  die een zeer sterke indruk achterlaten. Zo is er zijn vertrouwenspersoon, sparringpartner en priester Bill Lombardy gespeeld door Peter Sarsgaard, welke zich hier van een subtiele en sterke kant laat zien. Ook Liev Schreiber weet van zijn korte rol als Boris iets bijzonderst te maken en net als Peter Sarsgaard houdt hij het zeer subtiel, hoewel er voor Spassky ook veel op het spel stond destijds. Het probleem en tevens de kracht van de film is dat Tobey Maguire, ondanks de tirades, nergens gaat overheersen terwijl hij wel de hoofdpersoon speelt. Juist de kleine en rustige rollen, die voor een groot contrast zorgen zijn de sterkste punten van deze film. Het verhaal zelf zal voor sommige misschien als overdreven overkomen, vooral wanneer grote getalen mensen de straat opgaan om Bobby te steunen, maar met de geschiedenis van de koude oorlog in gedachten ook weer niet heel onlogisch. De relatie met zijn moeder of het gebrek daaraan wordt redelijk snel aan voorbij gegaan en ook de relatie met zijn zus Joan (gespeeld door Lily Rabe) is ook een zwak uitgewerkt geheel geworden. Edward Zwick laat de kijker vooral meeslepen in de psychotische gedachtegang van Fischer, en slaagt hierin zonder de kijker zelf ook gek te maken. Het grote drama blijft achterwege en voor vele zal het geschaak en gepraat erover als een hoop onzin klinken, maar wat betreft het spel ben ik zeer blij met hoe deze film met dit stuk schaak geschiedenis is omgegaan. Pawn Sacrifice zal niet iedereen aanspreken wat betreft het onderwerp maar een sterke en fascinerende film is het zeker geworden voor iedereen die het de kans geeft.